Dans!

Eg held på å skrive eksamen, som ein kan sjå. Og tenkte eg skulle dele følgande med den som tilfeldigvis måtte komme innom denne side. Skulle gjerne ha gitt lenke til musikkvideoen, men ettersom den er stengt, måtte det bli som nokons heimesnekra You Tube-film i staden. Og det er ikkje så farlig, får då får ein teksten også.

Håper at denne songen kan vere eit godt motto for det nye året. Når du får valget mellom å sitte og å danse - dans!

Klikk her og ENJOY!

Jula kan erklæres over

Eg og pappa har ein juletradisjon som er ganske u-julete, og som vi liksom bare ikkje kan vere utan. Det er å sjå You've Got M@il (1998) på VHS mens eg kryper opp i armkroken hans og vi drikk julebrus. Og sidan årets film-runde nå er gjennomført, kan jula erklæres offisielt over.

Filmen er akkurat like dårlig som alltid, og steget tilbake til å sjå film på VHS er (om mogleg) enda meir vanskeleg enn det var i fjor. Men det gjer jo ingenting. Det skal vere sånn. Det er jo ein del av tradisjonen.

Og når det først er jula som er tema, må eg seie eg vurderer å glede meg stort til å reise tilbake til Oslo igjen. Om ikkje anna, så for å slippe unna denne pokkers julematen. Eg har aldri skjønt poenget med ribbe og pinnekjøtt, og ser heller ikkje den heilt store festivitasen i torsken (men om eg kan bytte ut to av tre får fisken bli!). Eg hadde håpt at sidan alle desse tre nå var ferdigservert, var årets julematdyst over. Men akk - romjul er restemattid. Så det var bare å sitte klar for runde 2. Og det er enda masse ribbe igjen. Takk og lov at eg slepp runde 3!

Ho på kirkegården

For eit halvår sidan fekk ein av Farsunds butikkar ein ny tilsett, og naboen min, som er onkel til innehavaren, stakk tilfeldigvis hovudet innom butikken. Han kjende denne nytilsette godt, og snudde seg mot innehavaren og sa, med eit stolt smil: "Ho er mor til ho på kyrkjegården!".

Det høyres unektelig skummelt ut. Men det er heldigvis ikkje slik det er. Bak dei orda skjuler det seg ei ganske fin historie, og sidan det er (rom-) jul kjende eg at eg godt kunne delen den med deg som av ein eller annan grunn les dette. Fordi historia handler om den kanskje aller viktigaste bodskapen til han som jula opprinneleg handlar om: å vere der for andre.

Naboen min hadde akkurat gravlagt den siste av foreldra sine, og var på kyrkjegården i Vanse for å stelle gravene. Ganske nedfor sette han seg ned ved grava for å tenke, og kanskje græt han ei tåre i si einsemd. Eit godt stykke bortforbi gjekk ein toåring som var med mor si på kyrkjegården for å stelle gravene til ein bestefar og nokre oldeforeldre ho aldri hadde kjent. Brått ser ho mannen som sit så aleine, og legg på sprang bort til han. Utan eit ord går ho bort til han, tar eit godt tak rundt hovudet hans og gir han ein lang klem, først på eine kinnet, så på andre. Og så går ho tilbake til mor si, framleis utan å ha sagt eit ord. Den dag i dag omtaler han det som "den beste klemmen han nokon gong har fått". For der og då var det akkurat ein klem han trong, ikkje ord.

Ein blir blind på auga først

Eg skulle sette meg ned ved kjøkkenbordet for å skrive eksamensoppgave til morgonen i dag. (Må ta att for å ha vore sjuk i 16 dager i desember og påfølgande utsett eksamensinnlevering - så då er det levering før nyttår i staden..). På kjøkkenbordet låg dagens utgaver av både Fædrelandsvennen og Farsunds Avis, og eg kunne sjølvsagt ikkje gå i gang med skriving før avisene var leste.. Ikkje at det eigentleg var veldig mykje spanande, for første utgava etter jul inneheld jo primært stoff som er skrive før jul (og som i Fevennen sitt tilfelle i stor grad var tenkt publisert julaften, kan ein forstå ut frå formuleringer i artiklane). Og kva er meir egna som "stoff utan datomerking" enn årskavalkader? Så eg har lese meg gjennom journalistenes møter med intervjuobjekter, anmelderes beste bokmøter, fotografenes favorittøyeblikk og mykje anna som tyder på at morgondagens oppsummering kjem til å vere året månad for månad.

Allereie i dag sleppte Sportsredaksjonen i Fevennen oversikten over Sørlandets beste idrettsutøver, der forøvrig berre aktive utøvere får bli kåra. Og sjølv ikkje spesielt sportsinteresserte meg las med interesse. Og irriterte meg etterkvart over at Andreas Torkildsen ikkje var å finne på lista. Ein ting var å rangere både Hushovd, Lunde-tvillingene og Verås Larsen høgere, men eg hadde då tenkt at OL-innsatsen hans burde overgå merittene til både Steinar Ege og Nila Håkedal. Og då vi brått var nede på 8. plass og Ingvild Steinsland (forøvrig tante til han som tar over serviettene mine) var den som var lista opp, begynte eg å bli lettere bekymra for Sportsjournalistikkens ve og vel. Så eg las igjennom heile lista. Kom til 100, og framleis ingen Andreas. Så då var det bare å begynne forfra igjen. Framleis ingen Andreas. Etter å ha brukt i overkant av ein halvtime på å finlese lista, blar eg irritert om - og oppdager at heile baksida (som på mange måter er framsida på sportsdelen) er via til Andreas Torkildsen. Som kom på førsteplass.

Tidvis tallblinde Signhild har sjølvsagt ikkje observert at det stod eit 2-tall føre Thor Hushovds navn.

Slekt skal følge slekters gang

Overskrifta lyg litt. Dette innlegget skal eigentleg ikkje handle om generasjoner i tradisjonell forstand, men eg synes berre dei orda er så fine at eg måtte bruke dei. Det skal derimot handle om den fantastiske gleden det er når nokon vil ta over noko som ein gong var ein kjært, men som har mista litt av glansen. Vi snakker serviettsamling.

Eg var storsamlar av servietter fram til litt ut på ungdomsskolen. Eg innbiller meg at det kanskje var eit besøk på eit kjøpesenter utenfor Trollhättan som markerte slutten på mi karriere som samler av rang - eg prøvde nemlig å trive til meg ein serviett ekstra i ein isbar, og det blei ikkje akkurat mottatt med forståing. I tillegg byrja bestemor å få serviettene sine "importert" frå IKEA på den tida, med det resultatet i staden for å endre motiver heile tida (fordi ho kjøpte 20-pakker), hadde ho brått 50- og 100-pakker og eit særdeles lite samlegrunnlag: motiva var keisame og det gjekk år og dag mellom serivettene var brukt opp, slik at det var grunnlag for å håpe på eit nytt motiv. Uansett kva ein finn det for godt å bruke som utløysande årsak, er det i alle fall sikkert at eg på eit eller anna tidspunkt bare mista piffen. Serviettene blei liggande i ei skuff, og der låg dei jammen godt.

Då huset vårt blei seld i sommar, dukka serviettane brått opp innimellom anna ræl som hadde fått bu i skap og bod og loft. Og då mamma ville sortere eigedelane inn i kategoriane "kastes", "til speiderens loppemarked" og "beholdes aller nådigst" (sistnevnte kategori er einsbetydande med "gås gjennom neste år, med håp om skroting då"), fant eg ut at serviettsamlinga mi høyrde heime i kategorien "loppemarked". Dels fordi det er mange serviettar i samlinga, dels fordi eg har sett for meg korleis eg som 9 åring ville ha likt å finne ein stor kasse merka med "servietter" på loppemarked. Det ville vore ein skatt på line med å finne Sabeltanns skattekiste nokre år før. Som sagt, så gjort.

Under juledagsmiddagen i dag kom eg i skade for å nevne at eg hadde gitt bort serviettsamlinga mi til Speiderloppemarkedet, som foreløpig ikkje har blitt arrangert (fordi det stadig har blitt utsatt), og selskapets yngste, ein gut på 11, får stjerner i auga. "Kan æ kjøbe di?! Pliiis". Og eg kjenner at det er ingen i verden eg heller vil gi bort serviettsamlinga mi til. Kunne ikkje tenkt meg ein meir verdig "overtaker". Og eg gler meg over, og kjenner meg igrunnen litt stolt over, at "neste generasjon" i "familien" har tatt opp tråden.

Om eg når kvardagen begynner igjen plutselig gjenopptar vanen med serviettsamling, så er det ikkje til meg - dei skal til Kristiansand!

Hurra for samholdet (og limet som held ein i hop)

I familien min har det alltid vore ei utfordring å få samla troppene til felles hygge dersom hyggen ikkje er einsbetydande med mat eller besøk. Til nøds kan ein få samla fææmily'n rundt TVen om det er eit spesielt program eller ein film (men då sovner somregel minst ein, og den er gjerne mamma, sjølv når forslaget var hennar).

Men nå, etter 25 år, er trenden snudd. Og det i så ettertrykkelig grad at ikkje ein gong mamma lot seg lokke med då tante ville ha familien med ut på juledagstur rundt Stave. (Alle som kjenner mamma vil skjønne kor alvorleg det er - mamma som ellers drar oss etter håret ut i luften!)

Og heile grunnen ligg i eit lite, men genialt brettspill: Ticket to Ride. Etter anbefaling frå husets eldste datter og lett masing frå husets yngste, låg spelet under treet på julaften. Spelet er enkelt nok til at alle kan bli med, spanande nok til at tempen kan holdes oppe - og så tar det faktisk slutt før det blir keisamt. Alle som har prøvd å spele Monopol til endes, veit kor viktig dét er!

Den eigentlege "Deilig er Jorden"

"Deilig er Jorden" er ein av dei vakraste julesongane eg veit. Ironisk nok, all den tid eg meiner songen eigentleg er misforstått som julesong - det er jo ein all-års song. Eg forbind han nok aller mest med den eine teaterforestillinga Johan G. Olsen kjøpte kvart år då eg gjekk i KBUT, og som enda med at sal og scene skulle synge i lag. Særleg dagane før, med intens tekstpugging i garderoben, har lagt seg på minnet.

Så sat eg her då, natt til første juledag, og hadde ikkje lyst til å sove, sjølv om eg nok burde. Og min gode venn "tilfeldig side-knappen" på wiki fann ut at han skulle leie meg inn på sida som handler om "Fager er jordi", den opphavlege omsettinga både til nynorsk og riksmål - og den heilt opphavlege tyske teksten. Og eg digger det.

Eg song meg hes på julaftengudstenesta i Vanse kirke, og vurderer å ta turen innom juledagsgudstenesta - berre for å kunne synge den slik den _eigentleg_ blei omsett.

Tysk (folkesalme frå Schlesien)	Dansk (B.S. Ingemann (1850))	Nynorsk (omsett av Gunnar T. Rysstad (1900))
Schönster Herr Jesu, Schöpfer aller Dinge, Gottes und Marien Sohn! Dich will ich lieben, Dich will ich ehren, Meiner Seelen Freud und Wonn.	Deilig er Jorden! Prægtig er Guds Himmel! Skjøn er Sjælens Pilgrimsgang! Gjennem de favre Riger paa Jorden Gaae vi til Paradis med Sang!	Fager er jordi, herleg er Guds himmel, Glade gjeng sjelene pilgrimsgong. Gjenom dei fagre rike paa jordi Gjeng me til paradis med song.
Alle die Schönheit Himmels und der Erden Ist gefaßt in dir allein. Keiner soll immer Lieber mir werden Als du, schönster Jesus mein!	Tider skal komme, Tider skal henrulle, Slægt skal følge Slægters Gang — Aldrig forstummer Tonen fra Himlen, Sjælenes glade Pilgrimssang!	Tider skal koma, tider burt skal kverva, Ætt skal fylgja ættarrad. Aldri skal tagna tonen fraa himlen, Sjeli sitt glade pilgrimskvad.
Schön ist die Sonne, Schön ist der Mond, Schön sind die Sterne allzumal: Jesus ist feiner, Jesus ist reiner Als die Engel im Himmelssaal.	Englene sang den Først for Markens Hyrder; Skjønt fra Sjæl til Sjæl det lød: Fred over Jorden! Menneske! fryd Dig! Os er en evig Frelser fød!	Englane song det fyrst for hyrdingflokken, Vent det tona for sjeli mødd: Fred yver jordi, menneske, gled deg, Oss er ein evig Frelsar fødd!
Schön sind die Blumen, Schöner sind die Menschen In der frischen Jugendzeit; Sie müssen sterben, Müssen verderben: Jesus lebt in Ewigkeit.

Publiseringspoeng, takk

Då eg jobba i Studentparlamentet ved UiO, handla mykje av jobben min om publiseringspoeng og utrekning av sånne. Særlig brukte vi mykje tid på å finne ut korleis tellekantsystemet skulle fungere, og korleis vi skulle få UiOs forskarar til å gå over frå publisering av sine funn i såkalla "nivå 1-tidsskrifter" (typen aviser og artikler av "lettere karakter") til "nivå 2-tidsskrifter" (tidsskrifter som er anerkjent som "tyngre", særleg internasjonale). Vi var jamvel med på å diskutere om det heldige ville vore å arbeide for å få eit nivå 3 - for dei heilt spesielle tidsskriftene som t.d. the Scientist og dess like.

Og kvifor skriv eg dette? Vel, eg vil gjerne få dei 500 kronene ekstra som nokon tentativt kunne tjent på at eg nå har fått publisert ein artikkel i årboka til Lista museum (bildet). Handler til og med om eit tema som er relevant for faget mitt, nemlig om herrnhutisme. Jepps, pietisme på høgt nivå.

Strengt tatt burde eg vel publisert den i open access, om eg skal leve opp til politikken eg hardt forfekta i fjor. Det skjer i alle fall ikkje i år.

álvaratos

Dagens ord er det færøyske "álvaratos", som visstnok tyder "alvorleg tala". Skjønt, ikkje berre visstnok. Det tyder faktisk "alvorleg tala". Og eg synes det er eit fantastisk ord. Punktum

Zug hällt vorn

Heia Ruter! Plutseleg har dei funne det for godt å markere korvidt toget som kjem på stasjonen er kort eller langt. Eg sakner sjølvsagt atter ei presisering, i Berlins fantastiske nett opplyses det nemlig i tillegg dersom toget er kort at «Zug hällt mitte» eller «Zug hällt vorn». Og på somme stasjoner i Oslo hadde det vore ei kjærkommen tilleggsopplysning.

Men då eg for eit par dagar sidan skulle ta banen frå Storo, kjende eg eg var nær gripe av panikk. For kva i huleste skulle det symbolet de ser på lystavla bety?! Ville dei ha meg over på buss?! Og kva buss skulle eg liksom sette meg på? Først då eg oppdaga at det på tavla på motsatt side av perrongen viste at det skulle komme to «busser» på rad på line 5 Vestli, forstod eg at dette skulle markere korvidt toget har 3 eller 6 vogner. Og slapp dermed å panikkspringe til ein ukjend bussholdeplass.

Endeleg og omsider

Eg har ynskja å gjere det i fleire år, men har ikkje klart å finne ei unnskuldning før. Det har sitra i meg i det eg har gått forbi, og eg har hatt så lyst til å gå inn, men eg har ikkje turt. Eg har vore redd for korleis det ville føles å ha det overstått. Eg har vore redd for å bli skuffa, redd for å oppleve at forventningene som har bygd seg opp over tid ikkje kunne innfris, at eg rett og slett har sett for høge krav til meg sjølv og mine omgjevnader.

Men i går tok eg mot til meg. I går fann eg omsider ei vanntett unnskuldning. Det er nå overstått, og eg kan lykkeleg rapportere at opplevinga stod til forventningene. Og vel så det.

Eg har ENDELEG vore på shopping hos den sagnomsuste kjeden Adéle. Som med sine totalt utdaterte parykker og dertilhøyrande klede påfører einkvar (tilfeldig) forbipasserande lengsel etter ein dag å tørre å utforske butikken på eiga hand. Etter å ha ei unnskuldning god nok til å kunne kjøpe seg mot.

Servicen var upåklageleg – heile eit kvarter før stengetid stod innehavaren (ho gav i alle fall inntrykk av å vere det) klar med jakka på, og oppgjort kasse, men med salgsinstinktet klart. Bare 4 minutt etterpå var eg den lykkelege eigar av ei svart bomullsstrikkejakke i størrelse 40 (eller blei det 42?). Drog kortet, og prisen tyder på kvalitet, den var i alle fall stiv og fin.

Til de som aldri heilt har klart å ta mot til dykk og utforske denne Osloperla, kan det rapporteres om at ho ser akkurat like herleg lite moderne ut på innsida som ein kan få inntrykk av når ein skuer butikken frå utsida.

Og svært lykkeleg vandra eg frå Sagene til Torshov mens eg håpte at absolutt alle eg trefte på min veg ville legge merke til den fantastiske plastposen min, den med det flotte bodskapet «alltid Adéle nytt». Rett nok skal eg ikkje beholde jakka sjølv (den skal fungere som accessoair på mi vakre bestemor), men posen min, den får du aldri! Ikkje eingong du, Alexander, sjølv om eg sjølvsagt er veldig lei meg for at eg tok jomfruturen utan deg!

Skummelt

Eg har nå tilbrakt halvanna veke på sofaen. Det starta som feber som kom under eksamen (så det blir ny eksamen i januar og innlevering på nyåret), og då feberen gav seg, sa kroppen bare i frå at det ikkje var aktuelt å stå opp. Eller, stå opp fekk eg saktens lov til, men eg var ikkje nødvendigvis mentalt til stades, og eg har vore ekstremt svimmel. Jo takk. Eg trur det er kroppen min sin måte å markere at det nå var nok – eg måtte nok bli sjuk for ikkje å kræsje hardt med den berømte veggen.

Men eg innsåg ikkje eigentleg kva slags rovdrift det er eg har drive på min eigen kropp før då eg i går trefte ei venninne av den eine av sambuarane mine på trikken. Ho hilste veldig før ho gjekk ombord, og av augekontakten forstod eg at det faktisk var meg ho meinte å kjenne. «Kjente du meg ikke igjen?!» spurte ho då ho kom på, og eg måtte ærleg innrømme at eg ikkje ante kven ho var. Først då ho presenterte seg, forstod eg at dette var eit menneske eg har vore såpass mykje under same taket som i haust at eg burde kjend ho att, særleg fordi eg plar ha eit ganske godt ansikt-minne. Men akk. Og min mangel på gjenkjenning tyder på at hodet har vore ganske langt borte – eller ganske überstressa, for å seie som sant er. Så eit tidleg nyttårsforsett lanseres her: neste semester skal IKKJE vere like stressande som det føregåande – eg skal nemlig korkje bli sjuk på slutten eller havne i den posisjonen at eg ikkje hugser ansikter att.

Bønn...

Vil nokon vennligst fjerne tåka som sit på innsida av pannebrasken min? Eg prøver liksom å skrive ein heimeeksamen her, og eg har ikkje tid til å vere überforkjøla då!

På førehand takk!

Norsk nok

I går fekk vi ein veldig interessant diskusjon på eit seminar arrangert av prosjektet Jesus in Cultural Complxity. Kva skal til for å vere norsk? Kven er eigentleg norsk? Kor lenge må ein ha budd her i landet for å vere norsk?

Og eg kjenner eg er prega av å ha budd på Hånes store deler av livet mitt. For for min del er det ein sjølvfølge at alle som bur i Noreg og snakker norsk, er å rekne som norske. Men eg ser jo at det ikkje er så sjølvsagt. Og kanskje ikkje når det går så langt at Agenda X må starte kampanje for å minne folk på at norsk ikkje nødvendigvis betyr "kvit, heterofil protestant med laaaaang slektsline frå ei fjellhylle høgt oppe i ein trang fjord i Noreg". Nokon av oss kjem frå öppna landskap. Nokon med opphav frå langt varmare strøk. Og eg digger det.

For ei tid tilbake kom det to imamar innom det teologiske fakultetet. Eg stod i skranka og fekk den store gleda av å ta dei imot. Dei kom inn i "full utrusting": lue, stort skjegg og tradisjonell pakistansk drakt, og dei snakka urdu seg imellom då dei kom inn døra. Så kom dei smilande og glade bort til meg, og seier på kav stavangersk "Hei! Kær æ d me ska vær?!".

(Bildet av Karpe Diem er rippa frå kampanjen, forøvrig. Litt fordi eg syntes det var eit kult bilde, litt fordi eg endeleg fekk ein grunn til å bruke bildet.)